Er worden steeds meer verboden op de dierhouderij afgestuurd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het een veel besproken onderwerp is, waar meningen in het rond vliegen en er vaak stoom uit de oren tevoorschijn komt. Hoewel België al jaren met een positieflijst kampt, kreeg Nederland er pas enkele jaren geleden voor het eerst mee te maken. Het resulteerde in een sterk debat die tot op vandaag nog steeds loopt, waardoor wij deze lijst graag even wat extra aandacht geven.
De eerste lijst: Na een mislukte poging in 2013 werd In 2015 een eerste lijst voor de zoogdieren gepubliceerd. Deze bestond uit drie categorieën die kortweg onderverdeeld konden worden in dieren die iedereen kon houden, dieren die met een vergunning te houden waren en dieren die verboden waren om te houden. U kan zich al voorstellen welke ophef daarover kwam. Niet verwonderlijk ook, aangezien de lijst kant noch wal raakte en opgesteld was zonder duidelijke wetenschappelijke bewijzen. Het duurde dan (gelukkig) ook niet lang voor deze terug van tafel werd geveegd wegens een tekort aan duidelijke redenen en wetenschappelijke onderzoeken. Een opgeluchte zucht was hoorbaar binnen de dierhouderij, maar het was van korte duur.
Opnieuw drama: 30 januari 2017. En plots verschijnt het op de nieuwswebsites. "Bruine beer en bosbuffel vanaf 1 juli verboden als huisdier." Op het eerste gezicht geen probleem, toch? Want het zou niet mogelijk mogen zijn om een beer in huis te nemen. Dat klopt, tot de lijst geopend wordt en maar liefst 150 soorten verschijnen. Stokstaartjes, stinkdieren, tenrecs, suikereekhoorns, prairiehondjes, genetkatten en nog veel meer dieren waar onze mond bij open valt. Het duurt dan ook geen vijf minuten vooraleer de houders samen zitten op facebook om het nieuwe probleem te evalueren.
Wat doet zo'n lijst? Het idee achter een wetgeving is niet slecht. Het aankopen van exotische dieren was tot nu toe vrij voor iedereen in Nederland. Zo ook voor potentieel gevaarlijke dieren. Om zowel houder als dier te beschermen is een wetgeving nuttig. Maar de positieflijst slaat de bal helemaal mis. Zonder wetenschappelijke bewijzen en duidelijke onderzoeken wordt beslist welke dieren wel en niet gehouden zouden mogen worden. En daar begint het probleem. Hoewel de lijst heel wat dieren bevat die inderdaad niet zomaar gehouden zouden mogen worden, zijn hierop ook heel wat soorten te vinden die al jaren zonder problemen gehouden en gekweekt worden in Nederland. Waarom dan plots de beslissing om deze te verbieden?
Geen problemen. Wanneer we kijken naar problemen rond de houderij en daarbij horende inbeslagnames, zijn absoluut geen grote cijfers terug te vinden. De noodzakelijke ingrepen rond dergelijke diersoorten zijn miniem tot zelfs onbestaand bij particulieren (waarvoor deze lijst werd ingevoerd). En daar is een zeer simpele verklaring voor. Stokstaartjes, civetkatten en andere exoten zijn niet overal te vinden. Je loopt niet naar de winkel en bestelt een koppel capibara's. Deze dieren blijven veelal tussen serieuze hobbyisten circuleren en kosten daarbovenop nog eens heel wat geld. De standaard hobbyist koopt daarom geen serval van een paar duizend euro om deze daarna te verwaarlozen of te laten ontsnappen. Want dat zou zonde zijn, niet?
Ook uw huisdier! De eerste reactie van velen is als volgt; "Mijn huisdier staat niet op de verboden lijst, dus ik hoef me geen zorgen te maken!". Toch wil ik deze mensen even wakker schudden. Deze lijst kan ten allen tijde aangepast worden. Ook uw hamster, fret, egel en zelfs hond kunnen gevaar lopen en dan zwijgen we nog van volgende lijsten voor reptielen en vogels (echt waar; "verbod op reptielen als huisdier"). Daarnaast gaat het hier ook gewoon om het groepsgevoel. De hobby zou op dit moment meer dan ooit één geheel moeten vormen om zich tegen een dergelijke wetgeving te verdedigen. Enkel voor uw eigen huisdier opkomen is dus erg jammer.
Voor zij die niet geloven dat ook honden in de gevarenzone kunnen komen, bied ik volgende tekst aan: "Misschien extra regels voor 'hoog-risico honden' Honden zijn natuurlijk nog gewoon toegestaan als huisdier, maar er komen misschien wel extra regels voor het houden van zogeheten 'hoog-risicohonden'. Binnenkort komt de Raad voor Dierenaangelegenheden namelijk met een advies om bijtincidenten te voorkomen, en op basis daarvan neemt het ministerie van Economische Zaken een besluit over eventuele aanvullende voorschriften voor deze honden." Bron: RTL Nieuws
Het enige wat ik daar nog extra over kwijt wil is dat er in Nederland alleen al jaarlijks 150.000 bijtincidenten plaats vinden met honden. In tegenstelling tot wat de meesten meteen denken, zijn de meesten niet afkomstig van vechthonden. Terwijl Buldog achtigen maar 0,6% van de beten veroorzaken, staan meer geliefde rassen zoals de Jack Russel Terriër, Duitse Herdershond, Labrador Retriever en Golden Retriever bovenaan. Denk dus nog even goed na over het gedeelte "enkel voor uw eigen huisdier opkomen is dus erg jammer". geveegd wegens een tekort aan duidelijke redenen en wetenschappelijke onderzoeken. Een opgeluchte zucht was hoorbaar binnen de dierhouderij, maar het was van korte duur.
Lijst bekijken. Ik snap dat u nu ook erg benieuwd bent geworden naar de nieuwe (positief)lijst voor de zoogdieren. U kan deze dan ook hier bekijken. Staar u niet blind op de Elandantilope, de Koedoe, de Bruine beer of de Laaglandtapir. Er zijn weinig tot geen houders die wakker liggen dat dergelijke dierentuindieren niet meer in de tuin zullen mogen rondlopen. Maar denk vooral even na over het geliefde Prairiehondje, de gedomesticeerde Zilvervos, de gemakkelijk te houden Dwergmangoest en de vaak uit de bontindustrie geredde Wasbeerhond.
Wat gebeurt er met deze dieren? Als houder van dergelijke diersoorten kan je je gaan afvragen wat er nu zal gebeuren na 1 juli 2017. Als de lijst ook echt stand blijft houden dient u koppels uit elkaar te halen. Indien u kan bewijzen dat u de dieren voor 1 juli hebt aangeschaft mag u deze houden. Het is echter verboden er mee te kweken of deze te verhandelen. Daarnaast zal een registratieplicht voor deze dieren opgesteld worden.
De onbesproken gevolgen. Hoewel men er vanuit gaat dat een positieflijst enkel positieve gevolgen zal hebben, is niks minder waar. De positieflijst werd opgesteld met het doel om leed bij dieren te verminderen, echter werkt deze dit enkel in de hand. Want bij een verbod hoort illegaliteit. Zeg nu zelf, wie van ons alleen heeft nooit voor de minimum leeftijd alcohol gedronken of gerookt, een of meerdere keren verplichte lessen op school geskipt of een eenrichtingsstraat ingereden? Bij de dierhouderij is dat (helaas) precies hetzelfde. Dit is een levenslange passie die niet in de weg gestaan kan worden door een lijst. In België is dit erg duidelijk te zien. Ondanks de positieflijst (die maar 40 te houden soorten bevat) worden toch veel meer diersoorten gehouden. Dit allemaal illegaal en onder de radar, met het gevolg dat de dieren niet naar de dierenarts kunnen en vaak niet het verblijf krijgen die ze zouden kunnen bezitten wanneer ze niet illegaal waren.
Oplossing? Wij geloven wel degelijk in een oplossing tegen het onverantwoord houden van (exotische) dieren. Deze oplossing bestaat echter niet uit een verbod, maar uit educatie! Het is belangrijk om mensen te toetsen op het kennen en kunnen voor het aanschaffen van een soort en daar staan bijna alle hobbyisten ook zeker voor open. Op deze manier kunnen echte liefhebbers doorgaan met het verantwoord houden en in gevangenschap in stand houden van heel wat diersoorten, terwijl de rotte appels er vantussen worden geplukt. Iets meer werk, maar misschien ook iets meer steun vanuit de sector zelf?
Helpen? Het zal dan ook niet onaangekondigd komen dat hobbyisten en bedrijven deze lijst niet zomaar accepteren. In de Facebook groep "Positieflijst; weinig positiefs" kan u de gang van zaken en mogelijke acties bekijken.